การศึกษาทางพันธุศาสตร์และโบราณคดีชี้ว่า ไก่บ้านที่เลี้ยงกันทั่วโลกนั้นมีบรรพบุรุษมาจากไก่ป่าสีแดงสายพันธุ์ Gallus (Gallus gallus)ซี่งอาศัยอยู่ในบริเวณประเทศไทยและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และไก่ป่าสีแดงสายพันธุ์ Spadiceus (Gallus gallus spadiceus) ซึ่งมีถิ่นกำเนิดในตอนเหนือของไทย พม่า และจีนตะวันตกเฉียงใต้
อย่างไรก็ตามสายพันธุ์ไก่เหล่านั้นยังมีการผสมข้ามชนิดพันธุ์กับไก่อีก 3 ชนิดซึ่งมีลักษณะสัณฐานวิทยาแตกต่างกันได้แก่ ไก่ป่าสีเทา (Gallus sonneratii) พบใน อินเดียตะวันตกและใต้ ไก่ป่าศรีลังกา (Gallus lafayettii) พบเฉพาะในศรีลังกา และไก่ป่าสีเขียว (Gallus varius) พบบริเวณเกาะชวาและบาหลี
จากการประมวลหลักฐานทางโบราณคดีต่างๆคาดว่าชุมชนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เริ่มนำไก่ป่ามาเลี้ยงประมาณ 6,000 ปีก่อนคริสตกาล จากนั้นค่อยๆแพร่ไปสู่เอเชียตะวันออก เช่น อิหร่าน ตุรกี ซีเรีย จอร์แดน และอียิปต์ ประมาณ 1,200-3,900 ปีก่อนคริสตกาล และเดินทางไปถึงยุโรปรอบลุ่มน้ำเมดิเตอร์เรเนียน (สเปน ฝรั่งเศสตอนใต้ และกรีซ) 2 ระยะ คือระยะแรกเมื่อราว 700 ปีก่อนคริสตกาล และครั้งหลังเมื่อประมาณ 100 ปีก่อนคริสตกาล
ไก่เดินทางไปสู่แอฟริกาตามเส้นทางบนบก (ผ่านอียิปต์) และการเดินเรือ ตามแนวชายฝั่งทะเลแดงและคาบสมุทรโซมาลี โดยหลักฐานเก่าแก่ที่สุดทางโบราณคดีที่พบการเลี้ยงไก่ในทวีปดังกล่าวมีอายุประมาณ 820–595 ปีก่อนคริสตกาล
ส่วนการแพร่กระจายของไก่ไปยังทวีปอเมริกานั้น ยังไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัดว่าถูกนำไปสู่ทวีปนั้นก่อนยุคโคลัมบัสหรือหลังจากนั้น
ไก่ในฐานะสัตว์เลี้ยงทั้งเพื่อกีฬา นันทนาการ และอาหาร ได้ปรับตัวให้เข้ากับสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อมในแต่ละภูมิภาค และได้กลายเป็นอาหารสำคัญของมนุษย์ทั่วโลกเมื่อเริ่มการคัดเลือกพันธุ์เป็นสายพันธุ์ไก่เนื้อและไก่ไข่เมื่อราวๆ คริสตวรรษที่ 19 และเปลี่ยนแปลงอย่างสำคัญอีกครั้งเมื่อมีการริเริ่มการเลี้ยงไก่ในโรงเรือนแบบหนาแน่นที่มีจำนวนไก่กว่า 10,000 ตัวในสหรัฐเมื่อปี 1926 และตามมาด้วยการปรับปรุงสายพันธุ์ทั้งไก่เนื้อและไก่ไข่เพื่อตอบสนองต่อความต้องการบริโภคที่มากขึ้นตามการเติบโตของประชากรโลกหลังยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม
+++
แหล่งข้อมูล :
1.R. A. Lawal, O. Hanotte (2021) Domestic chicken diversity: Origin, distribution, and adaptation.
2. Carys E. Bennett et al,(2018) The broiler chicken as a signal of a human reconfigured biosphere.
Cr: นิเวศเกษตร
