ສຸຂະພາບ: ນອກຈາກບັນຫາ ໄວຣັສ ໂຄວິດ-19 ທີ່ລະບາດ ທົ່ວໂລກ ໃນຕອນນີ້, ອີກພະຍາດ ທີ່ມາໃນລະດູຮ້ອນ ຕໍ່ໃສ່ ລະດູຝົນ ແມ່ນ ພະຍາດ ໄຂ້ຍຸງລາຍ, ຈາກຂໍ້ມູນຂອງກະຊວງສາທາລະນະສຸກໃຫ້ຮູ້ວ່າ ນັບແຕ່ທ້າຍເດືອນທັນວາ 2019 ເຖິງປັດຈຸບັນ ຈຳນວນຄົນເຈັບສະສົມໄຂ້ຍຸງລາຍ (ໄຂ້ເລືອດອອກ) ແມ່ນນັບມື້ເພີ່ມຂຶ້ນ
ອີງຕາມຂໍ້ມູນຂອງສູນຂ່າວສານການແພດສຸຂະສຶກສາ ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ແຈ້ງໃຫ້ຮູ້ວັນທີ 12 ພຶດສະພາ 2020 ວ່າ: ກໍລະນີສະສົມທັງໝົດແຕ່ວັນທີ 28/12/2019-12/05/2020 ມີ 1,081 ກໍລະນີ ແລະ ເສຍຊີວິດ 02 ກໍລະນີ. ໃນນີ້, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ພົບຜູ້ຕິດເຊື້ອໄຂ້ຍຸງລາຍ 316 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 1 ຄົນ; ແຂວງອັດຕະປື 165 ກໍລະນີ; ວຽງຈັນ 132 ກໍລະນີ; ຄຳມ່ວນ 82 ກໍລະນີ; ບໍລິຄຳໄຊ 78 ກໍລະນີ; ສາລະວັນ 74 ກໍລະນີ; ສະຫວັນນະເຂດ 59 ກໍລະນີ; ໄຊຍະບູລີ 57 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 1 ຄົນ; ເຊກອງ 42 ກໍລະນີ; ຫຼວງນໍ້າທາ 29 ກໍລະນີ; ອຸດົມໄຊ 22 ກໍລະນີ; ຈຳປາສັກ ແລະ ໄຊສົມບູນ ແຂວງລະ 7 ກໍລະນີ, ຜົ້ງສາລີ 5 ກໍລະນີ ແລະ ຫຼວງພະບາງ 6 ກໍລະນີ; ສ່ວນແຂວງຊຽງຂວາງ ບໍ່ແກ້ວ ແລະ ຫົວພັນ ບໍ່ມີກໍລະນີຜູ້ຕິດເຊື້ອໄຂ້ຍຸງລາຍ.
ກໍລະນີເສຍຊິວີດເພດຊາຍ, ອາຍຸ 34 ປີ, ຢູ່ບ້ານ ນາບວມ, ເມືອງພຽງ, ແຂວງໄຊຍະບູລີ (ສຳລັບກໍລະນີດັ່ງກ່າວແມ່ນເສຍຊິວີດແຕ່ວັນທີ 07/05/2020)
ໃນໄລຍະກ້າວເຂົ້າສູ່ລະດູຝົນ ຍິ່ງມີຄວາມສ່ຽງໃນການແຜ່ລະບາດຂອງໄຂ້ຍຸງລາຍສູງຂຶ້ນ ເພື່ອສະກັດກັ້ນພະຍາດດັ່ງກ່າວ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຈຳນວນຄົນເຈັບທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນໃໝ່ ທຸກຄົນຄວນຫັນມາເອົາໃຈໃສ່ປ້ອງກັນ ແລະ ສະກັດກັ້ນແຕ່ຫົວທີ ໂດຍການເອົາໃຈໃສ່ປະຕິບັດຕາມຫຼັກການ 5 ປ ທີ່ກະຊວງສາທາລະນະສຸກວາງອອກຢ່າງເຂັ້ມງວດ.
ເມື່ອເປັນໄຂ້ຍຸງລາຍນີ້ແລ້ວ ຈະມີອາການສະແດງອອກພາຍຫລັງຍຸງກັດ 4-10 ມື້ ແລະ ມີອາການ 2-7 ມື້. ໃນໄລຍະເປັນພະຍາດ,ຄົນເຈັບຈະມີອາການໄຂ້ສູງ 40 ອົງສາ ແລະ ຢ່າງໜ້ອຍມີ 2 ອາການຮ່ວມນໍາຄືເຈັບຫົວ,ເຈັບເບົ້າຕາ,ປວດຮາກ, ຮາກ,ອ່ອນເພຍ,ເຈັບຂໍ່ ປວດກ້າມຊີ້ນ, ກະດັນໃຫຍ່ ແລະ ມີຜື່ນຕາມໂຕ.
ຖ້າທ່ານສົງໄສວ່າເປັນພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍ,ທ່ານຄວນຈະໄປພົບແພດທັນທີໂດຍໃນການບົ່ງມະຕິພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍນັ້ນ,ທ່ານໝໍຈະປະເມີນອາຫານ ແລະ ອາຫານສະແດງຂອງທ່ານ,ກວດເລືອດ ເພື່ອຊອກຫາເຊື້ອຈຸລະໂລກ,ທົບທວນຢາທີ່ທ່ານກິນ ແລະ ປະຫວັດການເດີນທາງ.ຈາກນັ້ນກໍໃຫ້ຢາປິ່ນປົວອາການໄຂ້ ເຈັບຫົວ ເຈັບຂໍ່ ແລະ ປວດກ້າມຊີ້ນ.
ສຳລັບການປິ່ນປົວສະເພາະພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍບໍ່ມີ,ມີພຽງແຕ່ຄວບຄຸມອາການໄຂ້ເທົ່ານັ້ນ. ຄົນເຈັບຕ້ອງພັກຜ່ອນ ແລະ ນອນໃນມຸ້ງທັງກາງຄືນ ແລະ ກາງເວັນເພື່ອປ້ອງກັນສະມາຊິກໃນຄອບຄົວຈາກການຕິດເຊື້ອພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍ. ສິ່ງສຳຄັນຕ້ອງດື່ມນໍ້າໃຫ້ພຽງພໍ ເຊັ່ນນໍ້າດື່ມ,ນໍ້າໝາກໄມ້,ນໍ້າໝາກພ້າວ,ນໍ້າແກງ ແລະ ອື່ນໆ.
ບໍ່ຄວນກິນຢາແອັດສະປາຣິນ ຫລື ອີບູໂປຣແຟນ ເພາະມັນຈະເຮັດໃຫ້ມີເລືອດອອກ. ຫລີກເວັ້ນອາຫານ ຫລື ເຄື່ອງດຶ່ມທີ່ເປັນສີແດງ ແລະ ດຳ ເພາະມັນຈະເຮັດໃຫ້ອາຈົມ ແລະ ຍ່ຽວມີສີເຂັ້ມ (ອາການຂາດນໍ້າ). ຄົນເຈັບຖ້າຫາກບໍ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວຖືກວິທີຈະມີອາການຮຸນແຮງສາມາດເສຍຊີວິດໄດ້ຖ້າຫາກບໍ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວທັນເວລາ
5 ປ – ປ້ອງກັນໄຂ້ຍຸງລາຍ
- ປິດຝາພາຊະນະທີ່ເກັບນ້ຳໃນເຮືອນ ແລະ ນອກເຮືອນ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ຍຸງມາໄຂ່ໃສ່
- ປ່ຽນນ້ຳໃນພາຊະນະ ເຊັ່ນ: ເຕົ້າດອກໄມ້ ນ້ຳຮອງຕີນຕູ້ ຖ້ານຮອງຈອກນ້ຳ
- ປ່ອຍປາຫາງນົກຍຸງເພື່ອກິນໜອນນ້ຳ
- ປັບປຸງການອະນາໄມ ສິ່ງແວດລ້ອມອ້ອມເຮືອນບໍ່ໃຫ້ມີກະໂປະກະປ໋ອງ ຢາງຕີນລົດເກົ່າທີ່ມີນ້ຳຂັງ
- ປະຕິບັດໃຫ້ເປັນນິໄສປະຈຳທຸກໆອາທິດ
ຖ້າເປັນໄຂ້ໃຫ້ໄປພົບແພດໝໍດ່ວນ ຖ້າຫາກທຸກຄົນປະຕິບັດໄດ້ຕາມ 5 ປ ຢ່າງເຂັ້ມງວດກໍ່ຈະສາມາດຫຼຸດຜ່ອນ ແລະ ປ້ອງກັນການເຈັບເປັນຈາກພະຍາດດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້.
